Joods huwelijks- en echtscheidingsrecht

HUWELIJK

In boek II BW, artikel 1:30 staat dan ook: "de wet beschouwt het huwelijk alleen in zijn burgerlijke betrekkingen".

Over de precieze gang van zaken rondom het huwelijk in de vroegste periode hebben we geen documenten.¹ Het is aannemelijk dat de sluiting van een huwelijk in het pre-sinaïtische Jodendom niet veel verschilde van die van de omringende volkeren. Aanvankelijk was het huwelijk geen overeenkomst tussen partijen maar tussen de families van de echteheden. De man nam de vrouw mee naar zijn familie, naar zijn stam of clan. De vader van de buidegom betaalde aan de vader van de bruid een bepaald geldbedrag, genaamd MOHAR, in de Bijbelse tijd vastgesteld op 50 zilveren shekels². Maar uit het verhaal van Shechem blijkt dat de vader de prijs soms zeer hoog kon stellen om de bruidegom te ontmoedigen. Uit Ber. 34:12 blijkt dat de vader bereid is elk bedrag te betalen om Dinah als vrouw voor zijn zoon te verwerven. De Mohar kon worden betaald in geld maar ook in goederen; in Ber. 24:53 , nadat Laban er mee heeft ingestemd dat Rivka met de zoon van Avraham - Itzhak - trouwt, geeft de dienaar van Avraham haar "voorwerpen van zilver en goud en kleding", en hij gaf geschenken aan haar moeder en haar broers.

43

¹ Voor de protestants christelijke opvattingen leze men: Dr. H.J. Selderhuis: "Huwelijk en echtscheiding bij Martin Bucer". J.J. Groen en Zoon. Leiden 1994. Oscar D. Watkins MA: "Holy matrimony. A treatise on the Divine Laws of Marriage". Rivington, Percival and Co. Londen 1895.

John Seiden: "Uxor Hebraica". Wittenberg 1712 (zie ook de vertaling van Jonathan R. Ziskind: "John Seiden on Jewish Marriage Law". E.J. Brill. Leiden. 1991). Voor het canonieke recht zie men: P. J. Huizing e.a.: "Wat God verbonden heeft. Beschouwingen over huwelijk, echtscheiding en kerkrecht". Nijmegen 1991 en Will Denning: "Paul on marriage and celibacy. The Hellenistic Background of 1 Corinthians 7". Cambridge 1995.

Voor het islamitische recht zie Mr. Leon Buskens: "Islamitisch recht en familiebetrekkingen in Marokko". Bulaaq. Amsterdam 1999• Ziba Mir-Hosseini: "Marriage on Trial. A study of Islamitic Family Law". I.B. Tauris & Co. Ltd. Londen 1993.

² Ruth Roded (ed.): "Women in the Islam and the Middle East". I.B. Tauris & Co. Ltd. Londen. 1999. In dit laatstgenoemde boek wordt ook een (schuchtere) vergelijking gemaakt tussen het Islamitische en het Joodse recht.

⁶⁷ Over het bijbelse huwelijksrecht zie: J. Neubauer: "Beitrage zur Geschichte des biblisch-talmudischen Eheschliessungsrechts. Eine rechts-vergleichende historische Studie". Leipzig 1920 (nu 00k in het Hebreews, Magness Pres. Jerusalem 1994) en de boeken van Hecht, Falk, Maarsingh en Epstein in noot 54.

⁶⁸ Ex. 22:15-16 en Dew. 22:28-29.